.NET C# (Windows malware programing)

Disclaimer (Mas'uliyatdan voz kechish)

Ushbu hujjatda keltirilgan ma’lumotlar faqat ta’lim, xavfsizlik tadqiqotlari va qonuniy sinov maqsadlari uchun mo‘ljallangan. Zararli dastur (malware) yaratish, tarqatish yoki ishlatish ko‘pgina mamlakatlarda qonunbuzarlik hisoblanadi va jiddiy huquqiy oqibatlarga olib kelishi mumkin, jumladan, jarima yoki ozodlikdan mahrum qilish. Ushbu ma’lumotlarni noqonuniy maqsadlarda ishlatish qat’iyan man etiladi. Muallif va ma’lumot taqdim etuvchilar ushbu hujjatdagi ma’lumotlardan noto‘g‘ri foydalanish natijasida kelib chiqadigan har qanday zarar yoki oqibatlar uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga olmaydi. Agar siz ushbu ma’lumotlarni o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, faqat qonuniy doirada, masalan, xavfsizlikni sinash (penetration testing) yoki ta’lim loyihalari uchun virtual va izolyatsiya qilingan muhitda ishlashingizni qat’iy tavsiya qilamiz.

Umumiy tushuncha

Zararli dastur (inglizcha: malware, malicious software so‘zidan olingan) — kompyuter tizimlariga zarar yetkazish, ma’lumotlarni o‘g‘irlash, foydalanuvchilarni kuzatish yoki tizim resurslaridan noqonuniy foydalanish maqsadida yaratilgan dasturiy ta’minotdir. Malware turlari orasida viruslar, troyanlar, ransomware (to‘lov talab qiluvchi dasturlar), spyware (josuslik dasturlari) va boshqalar mavjud. Ushbu kirish qismida biz .NET C# dasturlash tili yordamida Windows operatsion tizimida ishlaydigan zararli dasturlarni yaratishning asosiy jihatlari haqida umumiy ma’lumot beramiz.

.NET va C# ni tanlash sabablari

.NET platformasi va C# dasturlash tili zamonaviy dasturiy ta’minot ishlab chiqishda keng qo‘llaniladi, chunki ular quyidagi afzalliklarni taqdim etadi:

• Kuchli infratuzilma - .NET Framework va .NET Core (hozirgi .NET 9 va undan yuqori versiyalar) Windows tizimida chuqur integratsiyaga ega bo‘lib, tizim resurslariga kirishni osonlashtiradi.

• Boy kutubxonalar - C# da fayl tizimi, tarmoq, jarayonlar va registr bilan ishlash uchun keng ko‘lamli API lar mavjud.

• Kompilyatsiya va portativlik - C# dasturlari kompilyatsiya qilinganidan so‘ng Windows tizimlarida osongina ishga tushiriladi va kichik hajmdagi bajariladigan fayllar (.exe) sifatida tarqatilishi mumkin.

• Obfuskatsiya imkoniyatlari - .NET dasturlarini tahlil qilishni qiyinlashtirish uchun turli xil kodni shifrlash va obfuskatsiya vositalari mavjud.

Ammo shuni yodda tutish kerakki, zararli dastur yaratish va tarqatish ko‘pgina mamlakatlarda qonunbuzarlik hisoblanadi va jiddiy huquqiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Ushbu ma’lumot faqat ta’lim va xavfsizlik tadqiqotlari maqsadida berilmoqda.

Malware turlari va ularning xususiyatlari

Windows tizimi uchun zararli dasturlar turli maqsadlarga xizmat qiladi. Quyida asosiy turlari keltirilgan:

1. Viruslar - O‘zini boshqa dasturlarga yoki fayllarga ulab, tarqaluvchi dasturlar.

2. Troyanlar - Foydalanuvchiga foydali dastur sifatida ko‘rinib, orqa fonda zararli harakatlarni amalga oshiradi.

3. Ransomware - Tizim yoki fayllarni shifrlab, foydalanuvchidan pul talab qiladi.

4. Spyware - Foydalanuvchi harakatlarini kuzatib, ma’lumotlarni yig‘adi (masalan, parollar, kredit karta ma’lumotlari).

5. Rootkitlar - Tizimning chuqur darajasida yashirinib, administrator huquqlarini qo‘lga kiritadi.

C# yordamida yuqoridagi har qanday turdagi malware yaratish mumkin, chunki til tizimning past darajadagi resurslariga kirish imkonini beradi.

Asosiy texnik jihatlar

.NET C# da malware dasturlashda quyidagi texnik jihatlarga e’tibor berish lozim:

• Fayl tizimi bilan ishlash System.IO kutubxonasi yordamida fayllarni o‘qish, yozish yoki shifrlash.

• Tarmoq operatsiyalari System.Net yordamida ma’lumotlarni serverga yuborish yoki qabul qilish.

• Jarayonlar boshqaruvi System.Diagnostics orqali tizim jarayonlarini boshqarish yoki yashirish.

• Registr bilan ishlash Microsoft.Win32 orqali Windows registrini o‘zgartirish, masalan, dasturni avtomatik ishga tushirish uchun.

• Obfuskatsiya va xavfsizlik Kodni tahlil qilishdan himoya qilish uchun vositalar (masalan, ConfuserEx).

• Tizim huquqlari Administrator huquqlarini olish uchun UAC (User Account Control) ni chetlab o‘tish usullari.

Axloqiy va qonuniy masalalar

Malware dasturlash haqida o‘rganish xavfsizlik mutaxassislari, pen-testerlar (penetration testers) va tadqiqotchilar uchun muhim bo‘lishi mumkin. Ammo ushbu bilimlarni noqonuniy maqsadlarda ishlatish qonunbuzarlik hisoblanadi. Ko‘pgina mamlakatlarda zararli dasturlarni yaratish, tarqatish yoki ishlatish jinoiy javobgarlikka olib keladi. Shuning uchun, ushbu bilimlarni faqat qonuniy doirada, masalan, tizim xavfsizligini sinash yoki ta’lim maqsadida ishlatish tavsiya etiladi.

Keyingi qadamlar

Agar siz .NET C# yordamida malware dasturlashni o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, quyidagi yo‘nalishlardan boshlashingiz mumkin

1. C# dasturlash asoslarini o‘rganish (agar yangi boshlovchi bo‘lsangiz).

2. .NET Framework va Windows API bilan ishlashni chuqur o‘rganish.

3. Xavfsizlik vositalari va obfuskatsiya texnikalarini sinab ko‘rish.

4. Virtual muhitda (masalan, VirtualBox) sinovlar o‘tkazish, real tizimlarga zarar yetkazmaslik uchun.

Ushbu kirish qismi sizga mavzuni umumiy tushunishga yordam beradi. Keyingi bo‘limlarda muayyan misollar va amaliy yondashuvlar haqida batafsil ma’lumot berish mumkin.

Malware turlari

Windows tizimi uchun zararli dasturlar turli maqsadlarga ega bo‘lib, quyidagilar eng keng tarqalganlari hisoblanadi:

1. Viruslar O‘zini boshqa dastur yoki fayllarga ulab, tarqaladi va tizimga zarar yetkazadi.

2. Troyanlar Foydalanuvchiga foydali dastur sifatida ko‘rinadi, lekin orqa fonda zararli harakatlar bajaradi.

3. Ransomware Fayllarni yoki tizimni shifrlab, foydalanuvchidan pul talab qiladi.

4. Spyware Foydalanuvchi faoliyatini, masalan, klaviatura bosishlarini yoki maxfiy ma’lumotlarni yig‘adi.

5. Rootkitlar Tizimning chuqur darajasida yashirinib, administrator huquqlarini qo‘lga kiritadi.

C# ushbu turlarning har birini yaratish uchun mos keladi, chunki u tizimning past darajadagi resurslariga kirish imkonini beradi.

Texnik jihatlar

.NET C# da malware dasturlashda quyidagi texnik vositalar va yondashuvlar ishlatiladi:

• Fayl tizimi bilan ishlash System.IO yordamida fayllarni o‘qish, yozish, shifrlash yoki o‘chirish.

• Tarmoq operatsiyalari System.Net orqali ma’lumotlarni uzoq serverga yuborish yoki qabul qilish.

• Jarayonlar boshqaruvi System.Diagnostics yordamida tizim jarayonlarini kuzatish, boshqarish yoki yashirish.

• Windows registri Microsoft.Win32 orqali registrni o‘zgartirish, masalan, dasturni avtomatik ishga tushirish uchun sozlash.

• Obfuskatsiya Kodni tahlil qilishdan himoya qilish uchun maxsus vositalar (masalan, Dotfuscator yoki ConfuserEx).

• UAC chetlab o‘tish Administrator huquqlarini olish uchun Windows foydalanuvchi hisobini boshqarish (UAC) ni chetlab o‘tish usullari.

Keyingi qadamlar

Agar siz .NET C# yordamida malware dasturlashni o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, quyidagi bosqichlardan boshlashingiz mumkin:

1. C# va .NET asoslarini o‘rganish (agar yangi boshlovchi bo‘lsangiz).

2. Windows API va tizim resurslari bilan ishlashni chuqur o‘rganish.

3. Obfuskatsiya va xavfsizlik vositalarini sinab ko‘rish.

4. Virtual muhitda sinovlar o‘tkazish, real tizimlarga zarar yetkazmaslik uchun.

5. Xavfsizlik bo‘yicha qonuniy sertifikatlar (masalan, CEH yoki OSCP) olishni ko‘rib chiqish.

Ushbu kirish qismi va disclaimer sizga mavzuni umumiy tushunishga yordam beradi. Keyingi bo‘limlarda muayyan texnik misollar va amaliy yondashuvlar haqida ko‘proq ma’lumot berish mumkin.